Borilacke vestine Koreje

TAEKWONDO-NASTANAK I RAZVOJ

Taekwondo je borilacka vestina poreklom iz Koreje nastala pre vise od 2000 godina, sto se moze zakljuciti na osnovu materijalnih dokaza i pisanih tragova. Mada koreanci tvrde da je taekwondo njihova autohtona tvorevina,pa cak idu tako daleko da tvrde da su borilacke vestine nastale prvo na njihovom tlu ,evidentno je da veliki uticaj na razvoj ne samo vestine borenja vec i svi ostalih segmenatsa zivota (drzavno i drusteveno uredjenj , religij , filozofija, itd) ima kultura stare Kine .
Prvi tragovi taekwondo vestine nalaze s na tlu Koreje u trecoj godini pre nase ere , za vreme vladavine dinastije Koguryo.
Grupa japanskih arheologa je tokom istrazivanja tridesetih godina dvadesetog veka pronasla freske koje pokazuju ratnike u pozicijama koji podsecaju na danasnji taekwondo. Borci su okrenuti jedan prema drugom , u borbenim stavovima koji su gotovo identicni stavovima koji se koriste u savremenom taekwondo-u.
Sledeci trag nalazimo na dva kamena relefa koji se nalaze na ulazu u pagodu u gradu Kyongyu ,koji je bio prestonica kraljeva Silla
Dinastije ( 57.godina p.n.e- 935 godina n.e.) . Oba reljefa prikazuju ratnike okrenute jedan drugom u borilackim stavovima. Snazno su naglaseni bridovi dlana , stegnute pesnice i misicave noge , sto ukazuje na dugotrajan i naporan trening.
Sledeci trag je knjiga o borilackim vestinama autora Lee Duk Moo-a
koji ju je napisao po narudzbini kralja Chongio-a iz dinastije yi 1790. godine.Knjiga ima poglavlja o koriscenju luka i strele, macevanju ,i golorukom borenju , kao i poglavlja o borbenoj taktici i strategiji . Ovo delo predstavlja prvi instuktorski prirucnik za vojna lica na tlu Koreje.
Vestine koje se smatraju pretecom taekwondo-a ,tekyon i soo bak ,svoj procvat dozivljavaju u vreme dinastije Silla . U to doba teitorija danasnje Koreje ( severne i juzne) podeljena je na tri kraljevstva : Beak Je , Koguryo i Silla. Najmanja od njih je kraljevina Silla koja se nalazila na krajnjem jugu Korejskog polustrva i nalazila se u stalnoj opasnosti od suseda.Chin Heung ,24. kralj dinastije Silla organizovao je elitnu skolu za borce poreklom iz plemickih porodica.Ta skola se nazivala Hwarang.I danas postoje legende o neverovatnim podvizima pitomaca ove skole.
Glavni ucitelj i stvarni osnivac skole ,koji je to naravno ucinino pod pokroviteljstvom i na ideju vladara, je budisticki svestenik
Won Kwang Bopsa. On je usavrsio i sistematizovao postojece sisteme bornja,tekyon i su bak,
koji su postali osnovni sistemi borbe koji su se trenirali u ovoj skoli. Pored ovih metoda golorukog borenja , vezbala se borba macem , kopljem i lukom i strelom. Takodje je uveden specifican nacin psiho-fizickog vezbanja koji se moze uporediti sa metodama obuke savremenih antiteroristickih i ostalih specijalnih vojnih i policijskih jedinica . Trening se sastojao iz savladjivanja raznih prirodnih i ostalih prepreka , bez obzira na vremenske uslove i konfiguraciju terena . Trening je ukljucivao alpinizam(naravno ne u sadasnjem znacenju jer nije postojala nikakva oprema ),plivanje , snalazenje u prirodi ,itd. Pored toga bavili su se poezijom, muyikom i slikarstvom. Vestina su bak je posojala i pre osnivanja Hwarang skole a,nakon reforme od strane Won Kwang Bopsa i uklucivanje i mentalnog i filozovskog aspekta u teoriju i praksu vestine ,ona dobija ime su bak dji.
Koliko je ovakav nacin obuke i treninga vojske uspesan govori i to da je vojska Silla krajevine iako brojno najslabija uspela da porazi jace susede i prvi put ujedini Koreju.
Instruktori Hwarang skole komandovali su odredima od 500 do 5000 ljudi,a glavni instruktor je imao titulu ‘’majstor-general’’ i komandovao celokupnom vojskom.
Koliki se znacaj pridavao Hwarang skoli govori i to da su se takmicenja pitomaca ove skole odrzavala dva puta godisnje i da je kralj obavezno bio prisutan na njima .Poznati korejski istoricar Danje Shin Chae Ho u svojoj istoriji stare koreje pise: ‘’Ples sa macevima i ostali sportovi su se odrzavali na divljim rekama , a predstavlali su test habrosti i izdrzljivosti. Strelicarstvo i tekyon , bili su testovi vestine i snage. Pobednik bi dobijao tiulu
Shon-bi, i uzivao veliko postovanje medju ostalim borcima i narodom.’’Prema istom autoru su bak je prenet u Kinu pod imenomKwon Bup i u Japan pod imenom dju djucu.Ovo je naravno jedan od pokusaja da se za kolevku borilackih vestina proglasi Koreja.Da je Kina izvrsila uticaj na Koreju a ne obrnuto moze se videti i iz kodeksa casti Hwarang skole koji se sastoji iz pet tacaka , a jasno se moze uociti uticaj konfucijanizma i kineskog oblika budizma (ch’an budizma ) .Inace kodeks je sastavio osnivac skole Won Kwang Bopsa i glasi:
1. Budi lojalan svojoj zemlji
2. Slusaj svoje roditelje
3. Veruj i budi posten prema svojim prijateljima
4. Budi hrabar i nikada se ne povlaci iz bitke
5. Ubij samo ako je nuzno
Godine 935 na vlast dolazi dinastija Koryo , iz cijeg je imena izveden moderan zapadnjcki naziv Koreja.Ova dinastija tokom svoje 460 godina duge vladavine bila je izrazito vojnicki orijentisana , te je negovala i razvijala borilacke vestine sa i bez upotrrebe oruzija .U jednoj studiji korejskog istoricara An Ja Sana pominje se skola Ju Sul u kojoj se treniraju su bak dji i tekyon. Kralj je organizovao takmicenja jednom godisnje na planiniMa Am. Pobednik takmicenja dobijao je polozaj guvernera .Takodje su se organizovala takmicenja samo za vojnike , a sampioni Li Ji Min
, Jang Jung Bu , Sa Kyang Sung , postali su poznati generali Koryo dinastije. Sve ovo dokazuje koliki je interes vladao za borilacke vestine u ovom periodu . Vestina se tada sastojala iz 25 osnovnih pokreta koji su obuhvatali udarce rukama i nogama , skokove , kotrljanja , bacanja.
1392 . na vlast dolazi dinastija yi. U pocetku vladavine ove dinastije borilacke vestine se i dalje neguju i ostaju vazan deo vojnickog treninga , a takodje postaje i popularan narodni sport . polozen ispit iz su bak vestine bio je jedan od uslova za prijem u kraljevu gardu . Za vreme dinastije Yi nastala je poznata knjiga o borilackim vestinama Muye Dobo-Tong Ji.
U drugoj polovini vladavine dinastije Yi dolazi do sirenja antimilitaristickog pogleda na zivot. Bilo je to mirno vreme bez ratova , dolazi do razvoja nauke i umetnosti, a vezbanje borilackih vestina polako odumire.Krajnji udarac vezbanju borilackih vestina zadaju Japanci koji tokom svoje okupacije Korej (1909- 1945) potpuno zabranjuju vezbanje svih borilackih vestna.
Mali broj ljudi je vezbao , i to tajno , mnoge tehnike su bespovratno izgubljene, vestina je bila na pragu nestanka.



Istorija Modernog Taekwondo-a


Istorija i razvoj modernog Taekwondo-a neraskidivo je vezana za ime generala Choi Hong Hia , osnivaca modernog Taekwondo-a. Moze se slobodno reci da njegova biografija predstavlja u glavnim crtama razvoj moderne Taekwondo vestine.
Choi Hong Hi je rodjen 1913. godine , za vreme Japanske okupacije Koreje. U dvanaestoj godini je izbacen iz skole zbog ucesca u tajnom anti-japanskom pokretu po imenu Kwang Ju . Otac ga upisuje u privatnu skolu ,gde ga izvesni ucitej po imenu Han poducava staroj i u to vreme gotovo zaboravljenoj vestini borenja nogama po imenu tekkyon , a u cilju pobljsanja zdravlja mladog ucenika.
1937. Choi odlazi na skolovanje u Japan u Kyoto, gde pred redovne nastave trenira japanski karate kod svog zemljaka Kima .
Kombinujuci rucne tehnike karatea , nozne tehnike tekkyona, i neke rucne tehnike kineskog boksa( Saolin Si Chuan Fa ) , stvara vestinu koja ce kasnije postati osnova na kojoj je nastao moderni Taekwondo.
Nakon skolovanja u Kyotu , Choi prelazi na studije u Tokio , gde nastavlja usavrsavanje svoje nove vestine. Jedno vreme je bio trener na tokijskom univerzitetu . Kao student , za vreme drugog svetskog rata , mobilizovan je u japansu vojsku , i poslat na sluzbu u Pjongjang u Koreju. Tamo sa svojim kolegama studentima organizuje pokret za nezavisnost Koreje , ali je ubrzo otkriven i uhapsen . Posle hapsenja je poslat nazad u Japan u logor , gde ce ostati do kraja rata.
Nakon kapitulacije i pada japanske imperije 1945. godine, Choi je oslobodjen i vraca se u Koreju . U Koreji postaje jedan od oraganizatora vojske , i tamo obucava ne samo domace vojnike vec i americke vojnike koji se nalaze na sluzbi u Koreji . Godine 1948. postaje instruktor u skoli americke vojne policije u Seulu . U to vreme Choi veoma brzo napreduje u vojsci ( 1945. porucnik, 1947. kapetan pa major,1948. podpukovnik, 1949. pukovnik, 1951. brigadni general,
1954. general-major). Choi siri svoju vestinu koja je bazirana prvenstveno na tekkyonu , ali je postepeno usavrsava dodajuci vise od polovine novih tehnika.
Dok se nalazio na polozaju glavnokomandujuceg 29. pesadijske divizije stacionirane na Cheju ostrvima , razvija svoju skolu borillackih vestina koju naziva Oh Do Kwan , sto znaci ,, vezbanje na moj nacin” . Zajedno sa svojim pomocnikom Nam Te Hiem-om usavrsava novu borilacku vestinu.
Zvanicno Taekwondo je nastao 1955. godine, kada se grupa poznatih majstora borilackih vestina , istoricara , lingvista i ostalih znacajnih funkcionera sastala na poziv generala Choi-a i ustanovila novo ime za obnovljenu korejsku nacionalnu borilacku vestinu . Vestina je dobila ime ,,taekwondo”. Izbegnuta su imena kao sto su : tekkyon , soo bak , tang soo , kwon bup , i sl. Iste godine novo ime je i zvanicno registrovano kod korejskih zvanicnih organa . Nova vestina se uvodi u vojsku , policiju, skolski sistem.
1959. godine general Choi i njegovih 19 najboljih ucenika prvi put demonstriraju taekwondo van granica Koreje na velikoj turneji po azijskim zemljama. Iste godine godine izdata je i prva knjiga o tekwondo-u na korejskom , koja je kasnije prevedena na engleski , nemacki i spanski . Iste godine Choi uvodi taekwondo u S.A.D. uz pomoc Jhoon Rhee-a , koji je kasnije dobio 8. dan stepen u taekwondou.
Od 1961. do 1964. vestina se siri po S.A.D. ,Maleziji , Vijetnamu ,i Borneu. 1965. godine Choi ponovo okuplja demonstracioni tim za turneju po zapadnoj evropi, Turskoj , Egiptu i Srednjem istoku , gde ubrzo nastaju nacionalne taekwondo organizacije. 1966. osniva se Internacionalna taekwodo federacija . Clanice osnivaci su bili : S.A.D. , Vijetnam, Malezija, Turska, Italija ,Egipat, Singapur, Zapadna Nemacka , i Koreja. Iste godine vlada Juzne Koreje proglasava taekwondo za nacionalni sport.
1968.godine Choi posecuje u Francuskoj Kongres internacionalnih vojnih vestina i uvodi taekwondo u isti. Te godine se osnivaju nacionalni savezi u Spaniji, Holandiji ,Indiji, Belgiji, i Velikoj Britaniji.
1969.godine u Hong Kongu je odrzan prvi azijski taekwondo sampionat , a neposredno posle tog takmicenj Choi sa svojim demonstracionim timom krece na turneju po 29 zemalja, u cilju propagiranj vestine. Sledece godine odlazi sa timom na turneju po 20 zemalja , odrzavajuci seminare za instruktore taekwondoa.
1971.godine odrzano je drugo svetsko prvenstvo u taekwondo-u u Maleziji
1972. godine Choi uvodi taekwondo u Boliviju ,Haiti,Dominikansku Republiku, i Gvatemalu. Iste godine izdaje drugu knjigu o taekwondou na engleskom jeziku, koja je kasnije dozivela pet izdanja i prevedena na nekoliko jezika.
1972.godine Choi emigrira u Kanadu nakon pokusaja Juzne Koreje da zbog politickih interesa uspostavi kontrolu nad svetskim taekwondo-om. U Kanadi , u Torontu uspostavlja centar,, Internacionalne Taekwondo Federacije”- ITF.
1973.godine vlada Juzne Koreje , kao odgovor na Choi-jevu emigraciju osniva novu svetsku taekwondo organizaciju- world taekwondo federation- WTF- u cilju jacanja svog uticaja na svetski taekwondo .
1973. godine Choi okuplja jedan od najcuvenijih demonstracionih timova ITF-a i odlaze na turneju gde obilaze 23 zemlje i nastupaju pred vise od 100 000 gledalaca.
1974.godine odrzano je u Montrealu u Kanadi prvo taekwondo prvenstvo na kome je ucestvovala Jugoslavija. Drugo svetsko prvenstvo je odrzano 1978.godine u Oklahoma city-u u SAD , trece u Argentini 1981.godine, a cetvrto u Glazgovu u Velikoj Britaniji 1984. godine.
1975. godine odrzano je prvo evropsko prvenstvo u Studgartu , drugo u Rotrdamu 1977. godine , trece u Londonu 1980. godine , cetvrto u Napulju 1982. godine, peto u Budimpesti 1984. godine.
Sediste ITF-a bilo je u Seulu od 1966 do 1971. godine , kada se seli u Toronto u Kanadi . 1984. godine sediste ITF-a je u Becu u Austriji , gde je ITF registrovana kao medjunarodna nevladina sportska organizacija.
Taekwondo danas trenira vise od 30 miliona ljudi i postao je olimpijski sport.